Myra Andriake
Araştırma tarihi
Myra-Andriake yerleşiminde ilk araştırmalar 1803 yılında L. Meyer tarafından başlatılmıştır. 1811 de F.beaufort, 1836 da C. Texier, 1840 da C. Fellows, 1842 de T.A.B. Spratt ve E. Forbes, 1884 te O.Bendorf ve G.Niemann ile 1889 da E.peterson ve F.von Luschan ile devam eder. 1946 da G.Bean, 1950 lili yıllarda C. Bayburtluoğlu’nun Likya da yaptığı araştırmaların ardından Myra ve çevresindeki ilk kapsamlı arkeolojik yüzey araştırmaları 1965-1968 yılları arasında J.Borchhardt tarafından gerçekleştirilir ve bu çalışma 1975 de yayınlanır. 1989 yılında Antalya Müzesi tarafından başlatılan ve 1991 yılında Y.Ötüken başkanlığında sürdürülen St.Nikolaos kilisesi kazıları 2009 yılına dek sürer. 2009 yılında Akdeniz Üniversitesinden Prof.Dr Nevzat Çevik Başkanlığında Myra-Andriake kazılarına başlanır. Sayfada yer alan görsellerden bazıları Myra-Andriake kazıları arşivine aittir.
N.ÇEVİK (ed), Arkeolojisinden Doğasına ‘ Myra-Demre’ ve çevresi, 2010, Antalya
uygulama alanları
-sinagog
-liman yapıları
-şapel
-tiyatro
-kilise
-onurlandırma anıtları
2012
B KİLİSESİ
Güney yerleşimdeki plakoma’nın kuzey doğusunda yer alır. Apsis ve ek yapılar dışında büyük oranda yıkılmıştır. Kilise üç nefli bazilikal planlıdır. Naos batısında bir atrium bulunmaktadır.
Kazı çalışmaları tamamlanmış olan apsis bölümünde acil koruma gerektiren kireç taşı kaplama parçalarının kırık olanları birleştirilmiş ve yerlerine konulmuş, dolgu, sağlamlaştırma uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Atrium da bulunan yerleri beli olan kaide sütun ve başlıkların konservasyonları tamamlanarak mevcut konumlarında ayağa kaldırılmıştır.
Başlıngıç Yılı: 2012
Bitiş:2012
ONURLANDIRMA ANITLARI
Doğu anıt: Anıtın tarihlendirilmesine ilişkin en önemli kanıt, podyum blokları üzerine, batıda yer alan II nolu anıtın podyum bloklarının oturtulmuş olmasıdır. Bu durum anıtın Tiberius Dönemi’nde veya daha önce yapılmış olduğunun açık bir kanıtıdır. Anıtın gövdesi üzerine sonradan kazınan yazıtlar, anıtın İ.S. 4. yy.’da halen ayakta olduğunu göstermesine karşın anıtın ne amaçla dikildiği veya hangi imparatoru onurlandırdığına dair bir veri henüz bulunmamaktadır.
Batı anıt: Kazılarda ele geçen 11 adet heykel altlığından ve daha önce yayınlanan yazıtlardan yola çıkılarak anıtın Tiberius Dönemi’nde inşa edildiği anlaşılmaktadır. Toplam 13 adet yazıtlı heykel altlığında, Myralılar’ın demosu, Augustus, Tiberius, Germanicus, Agrippina, Agrippa, Drusus, Julia Augusta ve Gaius Caesar’ı onurlandırdıkları yazılıdır. Bu durumda anıtın tarihlendirilmesinde salt yazıtlar değil ayrıca mimari gözlemlerin de dikkate alınması kaçınılmaz olmuştur. Zira, anıtın doğu köşesinde yer aldığı mimari olarak kanıtlanan heykel altlığında Drusus, batıdaki son heykel altlığında ise Agrippa onurlandırılmaktadır. Böylece, doğu yöndeki ilk onurlandırma yazıtının içeriğine ve de tarihine bağlı olarak anıt, Tiberius’un oğlu Drusus Dönemi’nde inşa edilmiş olmalıdır.
Proje çalışmaları tamamlanan anıtların restorasyonu üç aylık bir program dahilinde gerçekleştirilmiştir. Anıtların özgün mimari parçalarının % 85 lik bölümü kazı çalışmaları ile elde edilmiş ve her bir parça proje, uygulama sürecinde yerleri belirlenerek özgün konumlarında kullanılmıştır. Bu amaçla anıtlar öncelikle demonte olarak kurulmuş daha sonra blokların bir birleriyle kenetler kullanılarak bağlanmıştır. Eksik mimari parçalar anıtın özgün parçalarıyla aynı yapıda olan lymra taşından üretilmiştir.
Başlıngıç Yılı: 2012
Bitiş:2012
MYRA TİYATROSU
At nalı formundaki cavea, 13 kerkidesli yamaca oturtulmuş tiyatro Helenistik, roma tipindedir. İ.S. 141 depremi sonrasında Opramoasın desteği ile onarım görmüştür. Üç katlı sahne binası önemli betimlemeler ile bezenmiştir. Tam roma tiyatro çizgilerini taşıyan yapının kazıları eş zamanlı olarak konservasyon ve restorasyon çalışmalarınında olması gerekliliğini doğurmuştur. Kazı programı ve sonrasında yapıya ait mimari örgelerin konservasyon ve restorasyonu kapsamında kırık parçaların birleştirilmesi, yeri bilinen mimari parçaların demonte olarak yerlerine konulması çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Başlıngıç Yılı: 2012
Bitiş:2012
2011
DÜKKAN VE DEPOLAR
Granariumun kuzeydoğusunda yer alan yer alan dükkan ve depolar, İ.S. 3. Yüzyıla tarihlendirilmektedir. Kapı lentoları seviyesine kadar korunmuş iki katlı yapılar sokak cephesinde blok kireç taşı , iç duvarlarda moloz tas, tuğla ve kireç harç kullanılarak yapılmış olan galeri ve dükkanların üst örtüleri günümüze ulaşmamıştır. Duvar yüzeylerinde alandaki kükürtlü su etkisi ile yer yer oluşan malzeme deformasyonu, moloz taş ve tuğla ile kullanılan kireç harcının kaybı nedeniyle oluşan derz boşlukları ve yer yer duvar örgülerinde yıkılmış bölümler bulunmaktadır.
Dükkanların güney yönün de, bir üst kod da bulunan tonozlu yapı, sarnıç ve ocak bulunan birimde benzer malzeme deformasyonu görülmektedir. Bitki, toprak vb olumsuzluklardan temizlenen alanda, moloz tas ve tuğla duvarlar derz ve keeping uygulaması için mekanik yöntemle temizlenmiş, tuğla ve kireç harç da görülen tozumanın sonlandırılması için akrilik reçine kullanılarak sağlamlaştırma yapılmıştır. Duvarlarda oluşan derz boşlukları hazırlanan kireç harçlı dolgular ile derzlenmiş, duvar üzerlerine benzer bir harç ile keeping yapılmıştır. Keeping uygulamasının yeterli olamayacağı bölümlerde seramik kırıklarından ayrıştırma bantları oluşturulmuş ve lokal tamamlamalar yapılmıştır. Sarnıç ve ocağın bulunduğu mekanda zemin temizliği yapılmış, ocak içinin tabanında kullanılmış tuğla döşemenin mekanik temizliği yapılmış, hazırlanan çözeltiler ve su buharı kullanılarak temizliği tamamlanmıştır. Tuğla aralarındaki boşalmış alanlarda hazırlanan renkli dolgu harç uygulanmıştır. Zemin kaplamaları ve merdiven bloklarında genel temizlikler yapılmış eksik bölümlerde hazırlanan dolgu harçlar uygulanmıştır. Doğu yöndeki ilk dükkan giriş kapısı bloklarındaki kırık parçalar birleştirilmiştir.
Başlıngıç Yılı: 2011
Bitiş:2011
2010
LY1 YAPISI
Kazı çalışmaları tamamlanan ly1 yapısı mimari bloklarının bir bölümü yerinde korunmuşken büyük kısmı aynı alanda yıkılmıştır. Alandaki yıkım ve süreç içerisin de yangın, limanın kükürtlü suyu nedeni ile mimari parçalarI çok hasar görmüş ve birçok parçaya ayrılmıştır. Buluntu durumları ile belgelenen parçalar numaralandırılarak gruplar halinde alandan konservasyon ve restorasyonları yapılacak alana taşınmıştır. Temizlikleri yapılan her bir kırık parçanın yerleri belirlenmiş, birleşen yüzeyler por ve kirden temizlenmiş, yapıştırılmaya hazır hale gelen parçalar epoksi kullanılarak birleştirilmiştir. Lentolar gibi büyük kırık bloklar içten ve dıştan ayrıca fiber bar kullanılarak birleştirilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda tekrar kullanılabilecek parçalar belirlenmiş ve ly1 yapısına ait olması gereken 33 parçadan 9 adetinin tamamen eksik yada kullanılamaz olduğu görülmüştür. Hazırlanan restorasyon projesine bağlı olarak eksik parçaların ölçüleri belirlenmiş, Limyra taşından tamamlanmasına karar verilmiştir. Restorasyonları tamamlanan parçalar ly1 deki yerlerine buluntu durumlarına bağlı olarak konumlandırılmış, eksik bloklar yeni taşlar kullanılarak üretilmiştir. Prova amaçlı Montajı tamamlanan ly1 yapısı gerekli işaretler konulduktan sonra yerlerinden alınmış ve epoksi fiber bar kullanılarak sabitlenmiş, montajı tamamlanmıştır.
Başlıngıç Yılı: 2010
Bitiş:2010
MYRA ŞAPEL KONSERVASYONU
Kazı çalışmaları süresince ve sonrasında konservasyonu sürdürülen şapel ; moloz taş kireç harç kullanılarak ve bazı mimari parçaların devşirme olduğu görülmüştür. Şapel dış duvarları moloz taş yüzeyleri kapatmayacak şekilde kireç harç sıvalı, duvar içlerinde çok ince duvar örgüsündeki girinti ve çıkıntılar ile paralel kireç harç sıva ve üzerinde resimler yer almaktadır. Kullanıldığı süreç ve sonrasında özellikle apsis bölümünde çökme ve geniş çatlaklar oluşmuş, kubbenin duvar geçişi koduna kadar olan bölümü yoktur.
Kemerlerin büyük bölümü eksik ve mevcut parçalardan bazıları yüzeylerden ayrılmıştır. Çatı örtü kiremitleri yer yer korunmuş özellikle apsis üzerindeki kiremitlerin eksik olan bölümlerinde dolgu tahrip olmuş ve yoğun toprak birikintisi oluşmuştur. İç duvar yüzeylerinde bir kısmı bırakılan topraklar fresklerin hemen kurumasını ve mevcut konumlarında zarar görmesini önlemiştir.
Kazı çalışmaları tamamlandıktan sonra konservasyon süreci planlanmış ve şapel çatı kodundan başlayarak koruma amaçlı bırakılan toprak dolguların mekanik yöntemle, duvar örgüleri sağlamlaştırılarak temizlenmesi gerçekleştirilmiş. Bu alanda açıklıklar, kırık alanlar temizlik sonrasında akrilik reçine uygulanarak sağlamlaştırılmış daha sonra enjeksiyon harçı ile dolgular yapılmıştır. Eş zamanlı şapel içi duvarlarında mekanik ve hazırlanan solventler kullanılarak yüzey temizlikleri gerçekleştirilmiş, sıva ve boyaların yüzeyden kopma, tozumasının önlenmesi için sağlamlaştırma ve dolgu uygulaması gerçekleştirilmiştir. kemer taşlarının eksik bölümleri tamamlanmayarak mevcut durumu ile korunması kararına bağlı olarak nikel krom paslanmaz çelik gergiler hazırlanmış ve ihtiyaç duyulan noktalara monte edilmiştir. Kırık olan kapı lento ve sövesi birleştirilerek tekrar yerlerine oturtulmuş, çürümüş olan ahşap hatıllar tekrar üretilerek yerlerine konulmuştur. Mezar odaları iç ve dış bölümlerinde şapelde uygulanan konservasyon uygulanmıştır. şapel giriş kapısı sağında yer alan sahnenin konservayonu tamamlandıktan sonra fiziki müdahalelerin önlenmesi için pleksiglass uygun ölçülerde hazırlattırılarak sahne üzerine monte edilmiştir.
Başlıngıç Yılı: 2010
Bitiş:2010
2009
ANDRİAKE SİNAGOGU
Limanın güney kıyısında yer alan merkezi kamu yapıları bölgesinde granariumun kuzey batı köşesi önünde limana bakar biçimde konumlanmıştır. Dikdörtgen planlı ana mekanın iki yanında ek mekanlar bulunmaktadır.
Mimari kalıntılar; yapım tekniği, içinde bulunduğu iklim ve bitki şartları nedeni ile bozulmaktadır. Büyük bir bölümü yıkılmış olan yapımının ayakta görülen apsis bölümünde geniş çatlaklar vardır. Kayalık bir zemine oturan bu bölümde oluşan kırık ve çatlakların lokal tamamlanması zorunludur.
Tanımlanan bozulma nedenlerini sonlandırmak ve mevcut mimari dokuyu korumak amacı ile 2009 yılı proje ve program dahilinde duvar yüzeylerinde oluşmuş olan bitki ve yosun oluşumları mekanik olarak temizlenmiştir. Duvarların yıkık üst kısımlarının korunması ve duvarların iç kısımlarına su almasının engellenmesi için değişken ölçülerdeki taş malzeme kullanılarak örülmüş duvarların iki yüz arası harç ile yoz taşların üzeri tamamen kapatılmadan ara dolgular şeklinde uygulama yapılmıştır. Zaman ve doğal afetler nedeni ile harçlar fazlasıyla bozulmuştur. Bazı bölümlerde harç olma özelliğini yitirmiştir. Harçın bağlayıcılığının kalmaması duvar örgü sistemini zayıflatmaktadır. Duvar tekniği ve kullanılan malzeme, harçın bağlayıcılığını önemli kılmaktadır. Zayıflayan yada işlevini kaybeden harç taşların duvar örgüsünden ayrılması sonucunu yaratmaktadır. Duvar üst kısımlarında yapılan capping uygulaması bu bozulma sürecinin sonlanmasına yetmeyecektir. Bu nedenle derzlere müdahale kaçınılmazdır. Çok zorunlu olunmayan bölümlerde bu tarz müdahalelerden de kaçınılmış ancak gerekli bölümlere müdahale edilmiştir.
Başlıngıç Yılı: 2009
Bitiş:2009